Azelaic Acid 10% hay 20% tốt hơn cho mụn viêm? Bác sĩ giải đáp chi tiết

Azelaic acid là một trong những hoạt chất trị mụn an toàn nhất hiện nay, đặc biệt là mụn viêm đỏ – mụn sưng đau – thâm sau mụn. Tuy nhiên, người dùng thường phân vân không biết nên chọn azelaic acid 10% hay 20%, loại nào hiệu quả hơn và phù hợp với da nào.

Bài viết này sẽ phân tích dựa trên khoa học và kinh nghiệm lâm sàng của bác sĩ da liễu Dr Mã Sơn để bạn hiểu rõ và chọn đúng nồng độ.

1. Azelaic acid là gì và vì sao tốt cho mụn viêm?

Azelaic acid là acid tự nhiên từ hạt ngũ cốc, có khả năng:

• Kháng viêm mạnh, giảm đỏ – giảm sưng

• Ức chế vi khuẩn C. acnes

• Làm sạch sừng hoá, giúp giảm bít tắc

• Giảm thâm sau mụn (PIH + PIE)

• An toàn cho da nhạy cảm, da yếu

Khác với AHA/BHA, azelaic acid không làm bong tróc mạnh, không mỏng da và hầu như không gây phụ thuộc. Vì vậy, hoạt chất này được ưu tiên cho:

• Mụn viêm đỏ

• Mụn ẩn – sừng hoá nhẹ

• Da nhạy cảm – da yếu

• Da không dùng được BHA hoặc retinoid

Xem thêm: Mụn viêm lâu ngày gây thâm đỏ: Azelaic acid xử lý thế nào?

2. Sự khác nhau giữa azelaic acid 10%, 15% và 20%

Trên thị trường Việt Nam, phổ biến nhất là:

Azelaic acid 10%

• Dịu hơn cho da nhạy cảm

• Giảm viêm nhẹ đến trung bình

• Phù hợp người mới bắt đầu hoặc da yếu

• Rất tốt cho: mụn ẩn – thâm – đỏ nhẹ

Azelaic acid 15%

• Nồng độ trung bình, hiệu quả rõ rệt hơn

• Phù hợp cho da dầu – da hỗn hợp

• Cân bằng giữa hiệu quả và an toàn

• Dùng tốt cho: mụn viêm vừa, lỗ chân lông to, bã nhờn nhiều

Azelaic acid 20%

• Điều trị mạnh hơn 10–15%

• Hiệu quả tốt với mụn viêm đỏ – mụn bọc nhỏ – thâm sậm

• Có thể gây châm chích nhẹ, khô da trong 2 tuần đầu

• Thường dùng theo hướng dẫn bác sĩ

3. Azelaic Acid 10% hay 20% tốt hơn cho mụn viêm?

Câu trả lời là:

→ Mụn viêm mức độ nhẹ – vừa: 10% hoặc 15% là đủ

• Ít kích ứng hơn

• Giảm đỏ nhanh

• Phù hợp với hầu hết loại da

• Dùng được hằng ngày

→ Mụn viêm mức độ nặng hơn, mụn bọc nhỏ, mụn viêm tái phát: nên dùng 20%

• Hiệu quả điều trị mạnh hơn

• Giảm viêm nhanh hơn 10%

• Giảm thâm tốt hơn

• Nhưng cần da “đủ khỏe” hoặc có bác sĩ theo dõi

4. Azelaic acid 20% có mạnh hơn và an toàn không?

Có. 20% rõ rệt hơn 10%, nhưng:

Ưu điểm:

• Giảm viêm nhanh

• Giảm thâm đỏ PIE tốt hơn

• Hiệu quả sau 2–4 tuần

Nhược điểm:

• Dễ gây khô, châm chích 3–7 ngày đầu

• Không phù hợp da đang kích ứng

• Cần chống nắng kỹ

Nên dùng 20% khi:

• Bạn đã từng dùng 10–15% trước đó

• Da khoẻ, không kích ứng

• Mụn viêm tái phát và lan rộng

• Điều trị theo routine có bác sĩ

Xem thêm: Azelaic acid có làm đỏ da, nóng rát không? Cách khắc phục an toàn

5. Cách dùng Azelaic acid để trị mụn viêm hiệu quả nhất

Dùng buổi tối (ưu tiên)

• Sau khi rửa mặt và để da khô 100%

• Bôi lượng bằng hạt đậu → thoa đều vùng mụn

• Dưỡng phục hồi sau 10 phút

Tần suất:

• Tuần đầu: 2–3 lần/tuần

• Tuần 2 trở đi: tăng lên 1 lần/ngày

• Da khỏe có thể dùng sáng + tối (theo chỉ định bác sĩ)

Không kết hợp cùng lúc với:

• Retinoid (nên luân phiên sáng – tối)

• AHA/BHA nồng độ cao

• Vitamin C LAA
  → dễ gây kích ứng

Kết hợp tốt nhất:

• Niacinamide

• B5

• Kem phục hồi ceramide

• BPO (luân phiên buổi tối)

Xem thêm: Tư vấn từ bác sĩ da liễu tại Quận 8 – Cách trị mụn hiệu quả và an toàn cho từng loại da

6. Bao lâu thấy hiệu quả?

• 7–14 ngày: giảm viêm, giảm đỏ

• 3–4 tuần: mụn viêm giảm rõ

• 6–8 tuần: giảm thâm, da đều màu

• 3 tháng: da ổn định, ít tái phát

Azelaic acid là hoạt chất hiệu quả nhưng cần sự kiên trì, không có tác dụng cấp tốc sau 1–2 ngày như thuốc chấm mụn.

7. Ai không nên dùng Azelaic acid 20%?

• Da đang bong đỏ do retinoid

• Đang dùng AHA/BHA hằng ngày

• Da nhiễm corticoid

• Chưa từng dùng azelaic trước đó

• Da đang bị eczema/viêm da cơ địa

Trong trường hợp này, nên bắt đầu 10%, rồi nâng dần lên 15–20%.

8. Nồng độ nào giúp giảm thâm sau mụn tốt hơn?

Cả 10% và 20% đều giúp giảm thâm, nhưng:

• 10%: phù hợp thâm nâu nhẹ, da nhạy cảm

• 20%: mờ thâm nhanh hơn, đặc biệt thâm đỏ (PIE)

Nếu mục tiêu chính là giảm thâm đỏ sau mụn viêm, thì 20% cho hiệu quả tốt hơn.

9. Kết luận: Nên chọn Azelaic acid 10% hay 20%?

Nếu bạn đang trị mụn viêm, lựa chọn nồng độ azelaic acid phụ thuộc vào mức độ da:

• Da nhạy cảm – mụn nhẹ → 10%

• Da dầu – mụn viêm vừa → 15%

• Mụn viêm nặng – thâm đỏ nhiều → 20% (chỉ dùng theo chỉ định bác sĩ)

Azelaic acid là hoạt chất an toàn, phù hợp hầu hết mọi loại da — nhưng để tránh kích ứng và đạt hiệu quả cao nhất, bạn cần được đánh giá đúng loại mụn và chọn nồng độ phù hợp.

Nếu bạn chưa chắc da mình nên dùng 10%, 15% hay 20%, hãy để bác sĩ da liễu quận 8 tại phòng khám da liễu gần đây Dr. Mã Sơn soi da, đánh giá độ nhạy cảm và tư vấn phác đồ cá nhân hóa.

Đặt lịch khám với bác sĩ da liễu Dr. Mã Sơn TẠI ĐÂY!

Hoặc inbox trực tiếp Zalo bác sĩ nếu bạn cần tư vấn nhanh.
 

Danh mục tham khảo

       Reynolds, R. V., Yeung, H., Cheng, C. E., et al. (2024). Guidelines of care for the management of acne vulgaris. Journal of the American Academy of Dermatology, 90(5), 1006–1030.

        Gollnick, H., & Layton, A. (2008). Azelaic acid 15% gel in the treatment of acne vulgaris. Expert Opinion on Pharmacotherapy, 9(15), 2699-2706.

        Fitton, A., & Goa, K. L. (1991). Azelaic acid. A review of its pharmacological properties and therapeutic efficacy in acne and hyperpigmentary disorders. Drugs, 41(5), 780-798.